woensdag 27 augustus 2014

Op weg naar een verhaal

We zijn onderweg naar Chomboso, een dorp in de buurt van de Oti rivier, die de grens vormt tussen Ghana en Togo. Daar gaan we op bezoek bij Faustina, een van de weinige vrouwelijke catecheten in de Noord-Ghanese kerk. We hebben overnacht in Saboba, op drie uur rijden van Tamale. Nu staan we voor een riviertje van zo’n tien meter breed. Onze zandweg gaat verder aan de andere oever van het riviertje. Mijn nieuwe collega, Ernest, stapt uit om te kijken of we verder kunnen.
Ernest is enkele maanden geleden op het trainingscentrum komen werken. Hij is een van de weinige predikanten uit Zuid Ghana die met volle overtuiging in het noorden is komen werken en door heeft dat het noorden een andere aanpak vereist dan het zuiden van het land. Nu zijn we al enkele dagen met z’n tweeën op pad om catecheten te bezoeken die in de afgelopen jaren op het trainingscentrum zijn opgeleid. Hij komt teruglopen naar de auto en vraagt zich af of we vandaag wel door kunnen. We blijven een paar minuten staan en lopen langs de oever om het riviertje te bestuderen. Dan komen er twee jongetjes van een jaar of zes uit de bosjes lopen. Ze lopen allebei met een hakmes, op weg om op het land van hun vader te gaan werken. Ze wijzen naar links en vertellen ons met gebaren dat de meeste auto’s die hier langskomen op die plek oversteken. Ze lopen zelf het riviertje in om ons te laten zien hoe diep het water is. Hoewel het water bij de jongens tot hun middel komt, lijkt het erop dat we er niet zullen wegzakken. Als we de 4-wheel-drive aanzetten en veilig aan de overkant raken, halen we opgelucht adem. We geven de jongens een zakje snoepjes en rijden door. Na twee uur komen we aan in Chomboso.
Faustina kijkt verrast als ze haar huis uitloopt om te kijken welke auto er in de verte komt aanrijden. Ze is niet op de hoogte van onze komst, aangezien het mobiele telefoonnetwerk in haar dorp geen dekking heeft en we haar niet van te voren konden bellen. Als we in de compound van haar huis op een bankje zitten, leggen we uit dat we komen kijken hoe het met haar gaat nadat ze in 2012 de catechetencursus op het trainingscentrum heeft afgerond en is ingezegend door de kerk. Ze heet ons welkom en laat ons kennismaken met haar vader, de ‘landlord’ van het huis.Faustina’s vader heeft twee vrouwen en 16 kinderen, 8 jongens en 8 meisjes. Hij is boer en jager en volgt de lokale afrikaanse religie. Faustina (24) is een van de weinige kinderen van haar vader die naar de middelbare school heeft kunnen gaan. Het was op die school in een grotere plaats verderop dat ze in contact kwam met christenen, die daar elke avond bij elkaar kwamen om te bidden. Daar wilde zij ook bij horen! Toen ze in 2008 haar middelbare school afgerond had en terugkwam naar Chomboso, besloot ze iedere dag een avondgebed te houden met een aantal andere jongeren. Op een dag verbleef er een reiziger in het dorp. Hij vertelde dat hij lid was van de presbyteriaanse kerk en hij het groepje jongeren in Chomboso wel in contact met de kerk wilde brengen. Een maand later kwam er een team van de presbyteriaanse kerk in Tamale op bezoek dat samen met de jongeren een presbyteriaanse gemeente openden in Chomboso. Ze vroegen wie de leider van de gemeente was, zodat ze die zouden kunnen trainen als catecheet op het trainingscentrum in Tamale. De andere jongeren wezen allemaal naar Faustina, die toen pas 18 jaar oud was. Op 7 juni 2012 werd Faustina in de grote kerk in Tamale met 12 anderen (2 vrouwen en 10 mannen) ingezegend als catecheet.
Nog steeds is maar een heel klein deel van de ouderlingen en catecheten in de Noord-Ghanese kerk vrouw. In de (sterk door Islam beïnvloede) cultuur is het vanzelfsprekend dat mannen leiding geven. De kerk en het trainingscentrum proberen vrouwen aan te moedigen leiderschapsposities op zich te nemen en mannen uit te dagen vrouwelijk leiderschap te accepteren in hun gemeenten. De 2 vrouwen die op 17 juni 2012 werden ingezegend als catecheet zijn daarin een kleine, maar belangrijke stap voorwaarts. Afgelopen juli werd één van hen, Gladys, zelfs ingezegend als predikant.
Faustina ontdekte in eerste instantie dat het moeilijk was om als vrouw leiding te geven aan een gemeente. Veel mannen uit het dorp adviseerden haar vader, dat hij haar tegen moest houden en niet moest toestaan naar het trainingscentrum te komen. Ze zou immers niet meer aan een man komen, als ze zo zou doorgaan. ‘Waarom was er bovendien geen man gekozen?’, vroegen velen zich hardop af. Faustina vertelt dat ze haar vader enorm dankbaar is dat hij zich niet door al deze adviezen heeft laten beinvloeden en haar gesteund heeft in haar training en haar werk als catecheet. Ook de training heeft haar geholpen. Ze ontwikkelde meer zelfvertrouwen door de kennis en vaardigheden die ze er op deed.
We lopen samen naar de rivier de Oti en zien aan de overkant Togo liggen. Er ligt een kano klaar om over te kunnen steken. Ik vraag Faustina of ze nog dromen voor de toekomst heeft. Natuurlijk heeft ze die! Ze wil de lerarenopleiding volgen om in haar eigen levensonderhoud te kunnen voorzien, want dat is nu nog een van de uitdagingen van het vrijwillige catechetenwerk. Ze bidt ook dat de gemeente blijft groeien. En misschien trouwt ze nog wel...
 Als we terugkomen bij haar vaders huis, staat ons eten klaar en laat Faustina het hutje zien waar we onze matjes voor de nacht kunnen neerleggen. We kunnen wel wat slaap gebruiken na deze lange dag. Morgenochtend zullen we wel weer plannen voor de reis naar het volgende dorp. En... naar het verhaal van een volgende catecheet!